Muhalefetin sistem önerisi

Muhalefet artık işi öğrendi. Sadece tenkit etmiyor, çözüm önerisi getiriyor.

Demokrasimiz açısından önemli bir gelişme. CHP ile İYİ Parti,“güçlendirilmiş parlamenter sistem” önerisini kendi içinde tartışmaya açtı. Önümüzdeki ay muhalefet partileri ortak bir platform oluşturup sistem önerisini netleştirecekler.

CUMHURBAŞKANLIĞI ÖNERİLERİNDEKİ FARK

CHP ile İYİ Parti’nin cumhurbaşkanı önerisinde küçük ama önemli bir fark bulunuyor. CHP sembolik cumhurbaşkanlığını, İYİ Parti ise tarafsız ama yetkili cumhurbaşkanlığını esas alıyor. İYİ Parti, Cumhurbaşkanı’nı günlük siyasi tartışmaların dışına çıkarıp, sistemin tıkandığı noktalarda ise etkili olmasını esas alıyor. Türkiye Cumhuriyeti’nin yönetilmesinde yetkili olması gerektiğine inanıyor. İki partinin önerisinde de Cumhurbaşkanı, Meclis tarafından seçilecek ve Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişkisi kesilecek. Cumhurbaşkanı temsili konumunda olacak.

CUMHURBAŞKANI’NIN YETKİLERİ

Cumhurbaşkanı ile başbakanın yetki çatışmasına girmemesi için üçlü kararname yeniden düzenlenecek. Devletin birliği ve bütünlüğünü temsilen yapılacak atamalarda Cumhurbaşkanı’nın onayı gerekecek. Onun dışında başbakan çalışacağı isimleri seçmede kimi atamaları tek imza ile gerçekleştirebilecek.

HÜKÜMET MECLİS’TEN KURULACAK

Hükümet, parlamentodan çıkacak. Güvenoyu zorunluluğu getirilecek. Başbakan ve bakanlar, Meclis’e karşı sorumlu olacak.

CHP İLE İYİ PARTİ ARASINDAKİ FARK

İleride değineceğimiz için burada sadece işaret etmekle yetineceğim. CHP’nin önerisi kısmen “Meclis hükümeti” modelini çağrıştırıyor. CHP, Almanya, İspanya ve Belçika’daki,“yapıcı/kurucu güvensizlik” modelini esas alıyor. Hükümet kuruluşu kolaylaştırılırken, hükümetin yıkılması zorlaştırılıyor. Siyasi istikrarsızlığa neden olmamak için Meclis, başbakan üzerinde uzlaştığı takdirde hükümet düşürülebiliyor.

İYİ Parti’nin modelinde de hükümetin Meclis içinden çıkması, başbakan ve bakanların parlamentoya karşı sorumlu olması hükmü getiriliyor. Hükümet hakkında güven oylaması, bakanlar için de gensoru müessesesi öneriliyor.

YAZININ DEVAMI...